Total Tayangan Halaman

Senin, 16 Januari 2012

5 Musa 6 : 10 - 15


Unang Halupahon Jahowa

I. Patujolo:
Adong ungkapan di Indonesia “Lupa Kacang akan Kulitnya”. Pandohan on manggombarhon pangalaho ni sasahalak dung dapot na sinangkap ni rohana i, dihalupahon do angka halak naung mangurupi ibana asa dapotan i.
Songon i do tutu kacang: dipangan do borasna i, jala tung mansai tabo. Hape ianggo kulitna pintor diambolongkon do i huhut di degei. Hapengani ndang boi denggan boras ni kacang i molo so binalut ni kulitna i. Doshon tudostudos on ma na ni dok ni Jahowa tu halak Israel songon na di turpuk jamita on jala tung mansai hona do sahat ro tu tingki saonari on.
Di namanjalahi pasupasu ni Tuhan i jolma, sai di haringgashon do martangiang mangido sian Debata. Alai, godang halak dung taruli diangka pangidoanna i; gabe dilalapi parsaulionna i nama ibana. Las situtu roha ni jolma molo dung mamora gabe lupa tu Ibana silehon hamoraon i. Ai dung lam tamba hamoraon, tamba do nang aleale (alai ndang dongan), martamba muse sangapna. Ala ni i tung ringkot situtu do dibohali Jahowa bangso di nalaho manjalo dohot marsaulihon tano Kanaan i, luat na gok “situak ni loba dohot susu i”
 

II. Hatorangan:
 
1. Debata Mangalehon:
Sian ende “Marragamragam Sintasinta” di hatahon do 3 (tolu) ragam na sininta ni jolma manisia: hamoraon, hagabeon, hasangapon, na deba asal ma tarbarita goarna ! Bungkas do torop halak batak manombang sian bona pasogit, tano na tungil laho tu utara, tu timur manang tu angka luat na asing mangeahi ngolu na dumenggan tahe. Nang ditaon loja, bungkuk tanggurung tahe ninna natuatua, manaon las ni ari, ditinggang udan asa dapotan ngolungolu na dumenggan. Dihalojahon jolma i do gabe pola sipata so diingot tingki laho mula ulaon, sudena asa dapotan ngolu na dumenggan. Songon i do nang halak Israel, ditaon do pardalanan saleleng 40 taon bungkas sian Misir laho mandapothon tano Kanaan: huta habaoran ni susu dohot situak ni loba i, di ulohon jala diiringiring Debata. Tung tangkas do pangiringon ni Debata di nasida, jala Debata do nanaeng mangalehon tano i di nasida asa marhasonangan nasida. Sian hatorangan na di ayat 10: tung tangkas do, ia huta i dohot saluhut isina silehonlehon ni Debata sambing do. Huta i, nunga marisihon huta angka na bolon dohot na denggan, angka na so pinungkanasida, tole bagas angka na gok dohot na denggan marragamragam, angka na so niisinasida dohot sumur angka na so hinalinasida, tole porlak anggur dohot hau Jetun angka na so sinuannasida, jala mangan nasida sian i pola bosuran. Saluhut tahe angka naringkot diparngoluan siapari, angka naringkot di ngolu ni bangsoNa diparade Debata. Molo mamereng i boi dohonon nunga lobi sian naringkot di parngoluon siapari, nunga dohot hamoraon (arta na suksuk) diparade Debata di nasida. Tarpatupa Debata do tahe mangalehon saluhutna i, ai Debata do nampunasa (pat. Poda 3:16). Sian on boi dohonon, “ndang sala mamora”.

2. Dapotan hasonangan sian Jahowa.
Sai adong do jolma, mulai dung sorang tu portibion nunga mamora; ala nunga adong hian arta ni natorasna. Alai gumodang do jolma i, ingkon loja mula ulaon pasarisari ngoluna pola gabe so adong tingki laho mangulon. Dohot do ari minggu di pangke laho mula ulaon, ai didok rohana: molo so hinalojahon, sian dia harorona ? Alai nadeba, huhut do dipasahat dirina tu Debata, jala martangiang mangido asa dipasupasu ulaonna asa dapotan sian na hinalojahonna i. Diingot do tongtong hata “ora et labora”. Alai tangkas do taboto; Debata do mual ni pasupasu, jala Ibana do mangalehon saluhut angka pangomoan na hinalojahon ni hajolmaon i. Tangkas do i di halak Israel, sahat pe nasida di tano Kanaan jala taruli saluhut isi ni Kanaan silehonlehon ni Debata sambing do i. Masuhan nasida ma sada partingkian naimbaru: ndang pola halojahonon ni nasida mardalan di halongonan, pajongjong undungundung di pardalanan, mangalului aek paima udutan nasida muse mardalan. Mian nama nasida di sada huta, jala mangingani huta i, mangula porlak, adong sumur dohot angka naringkot tahe diparngoluan siapari nunga rade. Holan mengolah nama nasida, nunga neang sude; malua sian haberniton masa dipardalanan sian Misir i.


3. Jaga dirim
Dipaingot Debata do bangso i di nalaho jaloon nasida hasonangan ni ngolu: Sai marjaga ma ho di dirim, asa unang dihalupahon roham Jahowa (terj. Ind: “Dan apabila engkau sudah makan dan menjadi kenyang, maka berhati-hatilah, supaya jangan engkau melupakan Tuhan.”). Olo do tutu ala naung jumpang na jinalahan jala boi marhasonagan gabe lupa tu namangalehon/ mual ni saluhutna i, ima Debata. Hape ianggo ditingki namangido sipangidoan i, songon i ma parsigulutonna tu Debata asa sahat nian nasinangkapan. Tarpatupa Debata do mangalehon manang aha pe na pinangido ni jolma i, ala Ibana do nampuna jala namarhuaso di sandok portibi on. Alai, olo dope marserep ni roha jolma i dung gok arta (singkop napinarsinta nirohana i) ? manang gabe ginjang do roha jala papulikpulik parsaoran mamereng rupa manang (membedakan orang berdasarkan status ekonomi)? Jala naumporsuk muse gabe manghalupahon Tuhan i, sai hira holan ala ni gogonta sandiri boi dapot saluhutna i? Deba, ala ni hamoraon (huaso) na di ibana gabe so mabiar be mida Debata. Jotjot arta/ huaso na adong i tarpangke gabe paporsukporsuk angka nagale, sai hira naeng mangurupi alai ujungna gabe merampok (isara mambungai hepeng dohot bunga natimbo, ujung na gabe borot ma napogos i). Hamoraon jotjot do mamboan tu dosa, lam muse molo nunga holong roha di arta i (pat. 1 Tim.6:10). Tabereng do masa nuaeng di bangsonta on, godang angka jolma i naung tarjorat tu namangulahon korupsi. Godang do halak mamora, alai lam martamba do nang napogos. Adong na bisuk mandok: “Kelaparan terjadi karena sebahagian orang makan terlalu banyak”. Boasa masa songon i ? Ala ndang mabiar namangulahon i tu Debata, jala ndang mangoloi Ibana. Hape didok Tuhan Jesus mangalusi sungkunsungkun ni soldadu i: “Unang ma susai, unang ma dobo hamu halak! Hasabamhon hamu ma gajimuna! (Luk.3:14)

4. Habiari jala Oloi Jahowa Tutu, ndang songon na jolo i be godang ni kesempatan na denggan dipartingkianta sinuaeng on. Najolo, dielekelek do halak asa olo gabe parkarejo di negara on. Nuaeng tarbalik, marsiadu halak asa gabe parkarejo ni negara on taradu manggadis tano maraek dohot tano mahiang. Ala ni maol ni parngoluon jala kesempatan na otik, marsiadu do jolma mambahen angka ulaon na parohon pangomoan. Dibagasan i ma tongtong, tarela jolma i mambahen angka ulaon nang gabe mangihuthon hata ni debata sileban manang songon dia pe tahe ulaon i: mangotootoi, manghorus hodok ni dongan, mangomo so sian dalan nasintong, mambuat ugasan ni dongan, dna. Na penting: dapotan ! Lam holom pingkiran marnida lomo niroha/ dalan ni Debata hinorhon ni panosak ni parngoluanon. Godang do halak mangomo tutu sian i, jala lumobi pangomoanna sian angka ulaon na denggan: jala idaon marsonangsonang do soada mara. Godang angka halak Kristen partigatiga mamangke “pelaris”, angka pejabat “mardatu”, pardalandalan mamangke “bajubaju partahanan”. Torop jolma i ndang mabiar be mangulahon hajahaton pasarisari ngolu siapari, ala ndang songon “daion lasiak” uhum ni Debata di ngolu on. Hape tangkas do didok Debata songon na diturpuk on: “Ai Debata parrimas do Jahowa, Debatam, di tongatongamu, asa unang marpiarpiar rimas ni Jahowa, Debatam, mida ho, gabe siaphononna ho maon sian sisik ni tano on.” (ay.15). Didok par-psalmen : Martua ma halak na so olo mangihuthon tahi ni parjahat ... sai patik ni Jahowa do lomo ni rohana, jala sai i do dipingkiri rohana arian dohot borngin. (1:1-2).

Sipahusorhusoron:
Andorang so ditompa Debata jolma i, jumolo do di tompa portibi on dohot nasa isina, dungi dipasahat ma i tu jolma i asa dirajai. Mandok, nunga diparade Debata na ringkot diparngoluon ni jolma. Di namangalului ngolungolu siapari ingkon rajumanta do panarihonon ni Debata di hita, haru pidong namartongatonga langit disarihon Debata. Alani i, unang pintor gotap rohanta molo tung pe so pintor songon na deba na boi marlobilobi. Didok di I Timotius 6:8 “Alai molo adong di hita sipanganon dohot parabiton, tahasabamhon ma i!”
Adong do halak naringgas mula ulaon pola gabe lupa marparsaoran dohot Tuhan i. Pa padothu nasida diangka ulaonna gabe lupa manang ndang tarbahen tingki laho marsaor tu Debata. Umbahen didok Tuhan Jesus : Sai jumolo ma lului hamu harajaon ni Debata dohot hatigoranna, dung i tambahononna do sude angka ondeng tu hamuna! (Mat.6:33). Na deba, tung marsigorgor marparsaoran dohot Debata gabe so mula ulaon. Di dok rohana, namarpasaoran dohot Tuhan on do diginjang ni sude. Gabe sude ariarina holan namartangiangi (beribadah) jala ndang olo mula ulaon. Pangalaho na sala do sisongon i. Molo nunga dapotan hita di ngolungolu siapari, boi gabe mamora, hata ni Debata mandok: “unang dihalupahon roham Jahowa, habiari jala oloion Debata”. Antong tabahen ma tongtong hata ni na di Psalmen 119 : 10-17 gabe tangiangta. Amen.

Tidak ada komentar:

Posting Komentar