Total Tayangan Halaman

Senin, 16 Januari 2012

5 Musa 6 : 10 - 15


Unang Halupahon Jahowa

I. Patujolo:
Adong ungkapan di Indonesia “Lupa Kacang akan Kulitnya”. Pandohan on manggombarhon pangalaho ni sasahalak dung dapot na sinangkap ni rohana i, dihalupahon do angka halak naung mangurupi ibana asa dapotan i.
Songon i do tutu kacang: dipangan do borasna i, jala tung mansai tabo. Hape ianggo kulitna pintor diambolongkon do i huhut di degei. Hapengani ndang boi denggan boras ni kacang i molo so binalut ni kulitna i. Doshon tudostudos on ma na ni dok ni Jahowa tu halak Israel songon na di turpuk jamita on jala tung mansai hona do sahat ro tu tingki saonari on.
Di namanjalahi pasupasu ni Tuhan i jolma, sai di haringgashon do martangiang mangido sian Debata. Alai, godang halak dung taruli diangka pangidoanna i; gabe dilalapi parsaulionna i nama ibana. Las situtu roha ni jolma molo dung mamora gabe lupa tu Ibana silehon hamoraon i. Ai dung lam tamba hamoraon, tamba do nang aleale (alai ndang dongan), martamba muse sangapna. Ala ni i tung ringkot situtu do dibohali Jahowa bangso di nalaho manjalo dohot marsaulihon tano Kanaan i, luat na gok “situak ni loba dohot susu i”
 

II. Hatorangan:
 
1. Debata Mangalehon:
Sian ende “Marragamragam Sintasinta” di hatahon do 3 (tolu) ragam na sininta ni jolma manisia: hamoraon, hagabeon, hasangapon, na deba asal ma tarbarita goarna ! Bungkas do torop halak batak manombang sian bona pasogit, tano na tungil laho tu utara, tu timur manang tu angka luat na asing mangeahi ngolu na dumenggan tahe. Nang ditaon loja, bungkuk tanggurung tahe ninna natuatua, manaon las ni ari, ditinggang udan asa dapotan ngolungolu na dumenggan. Dihalojahon jolma i do gabe pola sipata so diingot tingki laho mula ulaon, sudena asa dapotan ngolu na dumenggan. Songon i do nang halak Israel, ditaon do pardalanan saleleng 40 taon bungkas sian Misir laho mandapothon tano Kanaan: huta habaoran ni susu dohot situak ni loba i, di ulohon jala diiringiring Debata. Tung tangkas do pangiringon ni Debata di nasida, jala Debata do nanaeng mangalehon tano i di nasida asa marhasonangan nasida. Sian hatorangan na di ayat 10: tung tangkas do, ia huta i dohot saluhut isina silehonlehon ni Debata sambing do. Huta i, nunga marisihon huta angka na bolon dohot na denggan, angka na so pinungkanasida, tole bagas angka na gok dohot na denggan marragamragam, angka na so niisinasida dohot sumur angka na so hinalinasida, tole porlak anggur dohot hau Jetun angka na so sinuannasida, jala mangan nasida sian i pola bosuran. Saluhut tahe angka naringkot diparngoluan siapari, angka naringkot di ngolu ni bangsoNa diparade Debata. Molo mamereng i boi dohonon nunga lobi sian naringkot di parngoluon siapari, nunga dohot hamoraon (arta na suksuk) diparade Debata di nasida. Tarpatupa Debata do tahe mangalehon saluhutna i, ai Debata do nampunasa (pat. Poda 3:16). Sian on boi dohonon, “ndang sala mamora”.

2. Dapotan hasonangan sian Jahowa.
Sai adong do jolma, mulai dung sorang tu portibion nunga mamora; ala nunga adong hian arta ni natorasna. Alai gumodang do jolma i, ingkon loja mula ulaon pasarisari ngoluna pola gabe so adong tingki laho mangulon. Dohot do ari minggu di pangke laho mula ulaon, ai didok rohana: molo so hinalojahon, sian dia harorona ? Alai nadeba, huhut do dipasahat dirina tu Debata, jala martangiang mangido asa dipasupasu ulaonna asa dapotan sian na hinalojahonna i. Diingot do tongtong hata “ora et labora”. Alai tangkas do taboto; Debata do mual ni pasupasu, jala Ibana do mangalehon saluhut angka pangomoan na hinalojahon ni hajolmaon i. Tangkas do i di halak Israel, sahat pe nasida di tano Kanaan jala taruli saluhut isi ni Kanaan silehonlehon ni Debata sambing do i. Masuhan nasida ma sada partingkian naimbaru: ndang pola halojahonon ni nasida mardalan di halongonan, pajongjong undungundung di pardalanan, mangalului aek paima udutan nasida muse mardalan. Mian nama nasida di sada huta, jala mangingani huta i, mangula porlak, adong sumur dohot angka naringkot tahe diparngoluan siapari nunga rade. Holan mengolah nama nasida, nunga neang sude; malua sian haberniton masa dipardalanan sian Misir i.


3. Jaga dirim
Dipaingot Debata do bangso i di nalaho jaloon nasida hasonangan ni ngolu: Sai marjaga ma ho di dirim, asa unang dihalupahon roham Jahowa (terj. Ind: “Dan apabila engkau sudah makan dan menjadi kenyang, maka berhati-hatilah, supaya jangan engkau melupakan Tuhan.”). Olo do tutu ala naung jumpang na jinalahan jala boi marhasonagan gabe lupa tu namangalehon/ mual ni saluhutna i, ima Debata. Hape ianggo ditingki namangido sipangidoan i, songon i ma parsigulutonna tu Debata asa sahat nian nasinangkapan. Tarpatupa Debata do mangalehon manang aha pe na pinangido ni jolma i, ala Ibana do nampuna jala namarhuaso di sandok portibi on. Alai, olo dope marserep ni roha jolma i dung gok arta (singkop napinarsinta nirohana i) ? manang gabe ginjang do roha jala papulikpulik parsaoran mamereng rupa manang (membedakan orang berdasarkan status ekonomi)? Jala naumporsuk muse gabe manghalupahon Tuhan i, sai hira holan ala ni gogonta sandiri boi dapot saluhutna i? Deba, ala ni hamoraon (huaso) na di ibana gabe so mabiar be mida Debata. Jotjot arta/ huaso na adong i tarpangke gabe paporsukporsuk angka nagale, sai hira naeng mangurupi alai ujungna gabe merampok (isara mambungai hepeng dohot bunga natimbo, ujung na gabe borot ma napogos i). Hamoraon jotjot do mamboan tu dosa, lam muse molo nunga holong roha di arta i (pat. 1 Tim.6:10). Tabereng do masa nuaeng di bangsonta on, godang angka jolma i naung tarjorat tu namangulahon korupsi. Godang do halak mamora, alai lam martamba do nang napogos. Adong na bisuk mandok: “Kelaparan terjadi karena sebahagian orang makan terlalu banyak”. Boasa masa songon i ? Ala ndang mabiar namangulahon i tu Debata, jala ndang mangoloi Ibana. Hape didok Tuhan Jesus mangalusi sungkunsungkun ni soldadu i: “Unang ma susai, unang ma dobo hamu halak! Hasabamhon hamu ma gajimuna! (Luk.3:14)

4. Habiari jala Oloi Jahowa Tutu, ndang songon na jolo i be godang ni kesempatan na denggan dipartingkianta sinuaeng on. Najolo, dielekelek do halak asa olo gabe parkarejo di negara on. Nuaeng tarbalik, marsiadu halak asa gabe parkarejo ni negara on taradu manggadis tano maraek dohot tano mahiang. Ala ni maol ni parngoluon jala kesempatan na otik, marsiadu do jolma mambahen angka ulaon na parohon pangomoan. Dibagasan i ma tongtong, tarela jolma i mambahen angka ulaon nang gabe mangihuthon hata ni debata sileban manang songon dia pe tahe ulaon i: mangotootoi, manghorus hodok ni dongan, mangomo so sian dalan nasintong, mambuat ugasan ni dongan, dna. Na penting: dapotan ! Lam holom pingkiran marnida lomo niroha/ dalan ni Debata hinorhon ni panosak ni parngoluanon. Godang do halak mangomo tutu sian i, jala lumobi pangomoanna sian angka ulaon na denggan: jala idaon marsonangsonang do soada mara. Godang angka halak Kristen partigatiga mamangke “pelaris”, angka pejabat “mardatu”, pardalandalan mamangke “bajubaju partahanan”. Torop jolma i ndang mabiar be mangulahon hajahaton pasarisari ngolu siapari, ala ndang songon “daion lasiak” uhum ni Debata di ngolu on. Hape tangkas do didok Debata songon na diturpuk on: “Ai Debata parrimas do Jahowa, Debatam, di tongatongamu, asa unang marpiarpiar rimas ni Jahowa, Debatam, mida ho, gabe siaphononna ho maon sian sisik ni tano on.” (ay.15). Didok par-psalmen : Martua ma halak na so olo mangihuthon tahi ni parjahat ... sai patik ni Jahowa do lomo ni rohana, jala sai i do dipingkiri rohana arian dohot borngin. (1:1-2).

Sipahusorhusoron:
Andorang so ditompa Debata jolma i, jumolo do di tompa portibi on dohot nasa isina, dungi dipasahat ma i tu jolma i asa dirajai. Mandok, nunga diparade Debata na ringkot diparngoluon ni jolma. Di namangalului ngolungolu siapari ingkon rajumanta do panarihonon ni Debata di hita, haru pidong namartongatonga langit disarihon Debata. Alani i, unang pintor gotap rohanta molo tung pe so pintor songon na deba na boi marlobilobi. Didok di I Timotius 6:8 “Alai molo adong di hita sipanganon dohot parabiton, tahasabamhon ma i!”
Adong do halak naringgas mula ulaon pola gabe lupa marparsaoran dohot Tuhan i. Pa padothu nasida diangka ulaonna gabe lupa manang ndang tarbahen tingki laho marsaor tu Debata. Umbahen didok Tuhan Jesus : Sai jumolo ma lului hamu harajaon ni Debata dohot hatigoranna, dung i tambahononna do sude angka ondeng tu hamuna! (Mat.6:33). Na deba, tung marsigorgor marparsaoran dohot Debata gabe so mula ulaon. Di dok rohana, namarpasaoran dohot Tuhan on do diginjang ni sude. Gabe sude ariarina holan namartangiangi (beribadah) jala ndang olo mula ulaon. Pangalaho na sala do sisongon i. Molo nunga dapotan hita di ngolungolu siapari, boi gabe mamora, hata ni Debata mandok: “unang dihalupahon roham Jahowa, habiari jala oloion Debata”. Antong tabahen ma tongtong hata ni na di Psalmen 119 : 10-17 gabe tangiangta. Amen.

Jesaya 41 : 14 - 20


Arga do Ho di Debata

I. Patujolo:

Torop halak mangarajumi naso mararga ngoluna ala ni hapogoson, hagaleon, naso mardihadiha, laos gabe mandele, mangalului hapuasan ni ngolu na laos manegai ngoluna manang gabe mangolu dibagasan haholomon. Di na deba ala so tartaon be arsakna pola gabe maningkot. Torop do muse nang halak Krsiten naso mangargahon ngolu on marhite mangula ulaon naso marguna jala ndang marsitutu mangula ulaonna. Godang do muse namamillit parngoluon nasomalsomal i (orang biasa), molo di huria gabe ruas biasa atik pe adong di ibana angka talenta (isara parendeon, mangajari, dna) alai ndang dilehon rohana laho mamangke i tu ulaon panghobasion di huria, hape marhasurungan do ibana ditompa Debata.
Tung andul do marasing panompaon ni Debata di manisia, tumiru rupa ni Debata, tudos tu pangalahoNa, jala pola disuanhon Debata "DNA" Na sandiri marhite na mangullushon hosanNa (1 Musa 2: 7). Asa tung tangkas do hasurungan jala hinaarga ni jolma i di adopan ni Debata. Alai dung madabu jolma i tu bagasan dosa, gabe moru ma hinaarga ni jolma i, gabe "banting harga". Jakobus 4 : 14, Suman ma hamu tu timus, na tarida satongkin, dung i gabe so haidaan be. Jesaya 41:14, songon gea, jolma siotikhotik Alai putus songon i do hinaarga ni jolma i di adopan ni Debata?

I. Hatorangan:
1. Sai marulakulak do roha ni Debata ala asi nirohaNa:
Tutu ingkon bolusan ni jolma i do ragam ni haberniton ala pangalaosion di hata ni Debata, ala sai mangasahon gogo dohot pingkiranna sandiri jolma i mandalani hangoluanna. Di sejarah ni bangso Israel, diloas Debata do bangsoNa i tartaban di Babel, manaon godang haporsuhon. Ala sitaonon i, godang do nagabe paholang diri sian Debata ala dipingkir naso margogo Debata. Hape, ida ma, ndang naso margogo Debata, ndang manongtong rimas ni Debata, sai marulakulak do roha ni Debata, ala umbalga do asi nirohaNa sian rimasNa i. Ditogutogu do manisia na hinaholongan i, jala sai disangkapi asa maruli di las niroha dohot ngolu namarhasonangan dibagasan dalan dohot hangoluan na hombar tu lomo ni rohaNa i.

Di tingki bobonosan, biar, jala mago panghirimon ni bangso i, Debata sandiri do na papos rohanasida, mandok: "Unang ho mabiar, ale gea Jakkob, hamu jolma siotihotik sian Israel Ahu do mangurupi ho, ninna Jahowa". Lumobi sian i dope, naeng tompaon ni Debata do bangso na hinaholongan i gabe marhagogoan, gogo na marhasurungan, pola boi gabe "hureta pardege na tajom, naimbaru, sidua baba, asa diluntak ho angka dolok, jala digopui ho, jala doshon rapanrapan angka buntulbuntul bahenonmu. Piaranmu ma nasida gabe luahonon ni alogo jala paserahon ni habahaba". Marhuaso do Debata mambahen bangso nagale i, na saleleon sai dipapisatpisat bangso nabolon gabe bangso namarhagogoon, namarbalik gumogo sian bangso Babel nagogo i.

2. Huaso ni Debata dao Sumurung sian huaso na adong di Portibion.

Marhuaso do Debata patupahon nasa lomo nirohaNa lobi sian naboi piningkiran dohot nahinirim ni jolma i. Ndang holan boi paruarhon bangso Israel sian panabanan ni Babel nasida dibagabagahon Debata, lumobi dope muse gabe mangalengsehon bangso Babel nabolon i : Jala boanonnasida ma angka bangso tu inganannasida, gabe pinompar ni Israel nampuna nasida di tano ni Jahowa, bahen angka naposo baoa dohot boruboru; jadi tioponna di habuangan jolma angka na mambuangkon nasida jala rajaanna angka sibahen gogo tu nasida (14:2). Lumobi dope tahe sian i, dibagabagahon Debata do: BungkaonKu ma angka sunge di atas robean na saesae nang angka mual di parsitongaan ni rura, bahenonku ma halongonan i gabe tao, jala tano bangkalbangkal gabe haroroan ni aek. PatubuonKu ma di halongonan hau ares, sampinur tusam dohot hau jarak, suanonKu ma di adaran hariara jabijabi rap dohot bintatar. Lapatanna, ndang holan hamonangan sian pangalisatan bangso na gogo naeng patupaon ni Debata, lumobi muse tahe, bahenon ni Debata do muse habaoran ni ngolu angka inganan naung sanga so mangalehon dalan ni ngolungolu.

Alani i, molo tung madabu hita nuaeng tubagasan haporsuhon manang sitaonon na borat unang pintor mandele hita. Molo tung pe hinorhon ni angka dosanta hita gabe madabu tubagsan "panguhuman", unang pintor mandele, jala unang mabiar mandapothon jala manjou Debata. Tung lambok do hata ni Tuhan Jesus mandok tu hita: "Ro ma hamu angka na loja jala nasorat asa Hupasonang hamu" (Mat. 11:28). Rasirasa nuaeng ndang dope mangido hamu marhitehite goarHu. Pangido hamu ma, asa manjalo hamu, asa gok halalas ni rohamuna! (Joh. 16:24). Tung sura rara dosamuna songon abit bunga dapdap, * bontar do bahenonKu songon itak; nang pe rara songon abit hasumba, gabe songon hapas do muse. (Jes. 1:18).

3. Naeng Sandok Portibion Mangolophon Jahowa:

Tutu, bagabaga haluaon dohot las niroha i nanaeng patupaon ni Debata martujuan bahen dibangsoNa i, Israel. Alai hape sude napinatupa ni Debata i, ndang holan bahen di bangsoNa i sandiri (25:6,7). Asa tung patar do hagogoon dohot huaso ni Debata tu sandok bangso, portibion: "Asa rap marnida dohot mananda dohot manimbangi dohot marateatehon, mangundukhon tangan ni Jahowa na mambahensa" (pat. 42:6, 49:6,7, 52:10, 60:3). Denggan basa, dohot asi niroha ni Debata naung tajalo dohot nanaeng parsaulihononta dope ndang naeng holan golomgolomonta sandiri, naeng do dohot angka naasing marsaulihon songon pandok ni endenta no 94 (HG): "… Sai mabaor ma pasupasu nang marhite sian ahu".

III. Sipahusorhusoron:

Tutu, gok do hamaolon dohot hasusaan natabolus di ngolu on mambahen sai hira naso mararga be ngolunta on. Olo do ala ni hapogosonta, gabe leas jala pis mata nihalak marnida hita.

1. Ise do hita diadopan ni Debata ?

Holong do rohangHu di ho (pat. Joh. 15:9), nunga Hujou goarmu jala Ahu nampuna ho (Jes.43:1). Tagan so Hujadihon dope ho di bortian, nunga Hutanda hian ho; jala tagan so ruar dope ho sian ampuan ni natorasmu, nunga Huparbadiai hian ho (Jer.1:5), Dibahen na arga do ho Huida, marmulia jala Ahu mangkaholongi ho (Jes. 43:4) haholongon salelenglelengna Hubahen mangkaholongi ho, dibahen i Hutogutogu ho marhitehite asi ni roha (Jer. 31:3). Tung tarhalupahon inaina ma posoposona, so asi rohana mida anak tinubuhonna i? Tung sura pe tarhalupahon nasida, ianggo Ahu laos so halupahononku do ho. (Jes. 49:15), Ai Ahu do Jahowa Debatam, na maniop tanganmu siamun, jala na mandok tu ho: Unang ho mabiar, Ahu do mangurupi ho. (Jes. 41:13).

2. Tung so mararga be ngolu dung madabu tubagasan dosa.

Di nadituhor sada Jaket sian toko, dung leleng dipangke, nunga buruk jala adong ribakribak na, dilelang ma Jaket i, hape boi laku marlompitlompit arga sian arga naparjolo tingki imbaru, pola ratusan ribu Dolar. Di Roma, adong mobil bekas Volkswagen Golf warna abu-abu metalik keluaran th. 1999 laku tarjual 1,3 juta dolar AS, umarga sian keluaran naimbaru. Aha do umbahaen gabe songon i argana ? Ala ni ulina do manang kwalitasna ? Ndang ! Jaket dohot mobil i, tung arga nilaina ala ni nampunasa hian. Jeket i, Jeket ni si Elvis Presly nahinan, najotjot dipangke ibana konser tingki di ngoluna. Mobil i, puna ni Joseph Ratzinger (Paus 2005).
Sadia do arga ni sada harotas ? targantung sian isi ni harotas i do, molo chek marisihon hepeng milyar do. Sadia arga ni tanda tangan ? targantung tu ise na manandatangani ! sadia arga ni ngolu ? Jesaya 44:5

Arga ni ngolu on targantung sian ise namamanghe dohot nampunasa, boi do so mararga alai boi tung mansai arga. Boi do pintor dihalupahon halak, alai boi do sai diingot. Targantung tu ise namamanghe dohot nampuna ngolu i. Galatia 3 :20. Tung mansai arga do ngolunta on molo Jesus nampunasa jala dipangke Jesus. Nunga pola arga digarar Jesus ngolunta on, dohot hosanNa sandiri. Ido umbahen didok Jesus : "ai ndang tarula hamu agia aha, anggo so mardongan Ahu." (Joh. 15:5). So mardonganhon Jesus, tung so mararga do ngoluon. Arga pe hita ndang ala sian dirinta hita arga, alai ala Jesus do nampuna dohot mamangke ngolunta. Di dok Ibu Theresia : "Ketika kita mengerjakan sesuatu tanpa Yesus, kita sedang mengerjakannya untuk sebuah kehancuran. Ketika kita mengerjakan sesuatu bersama Yesus, kita sedang mengerjakannya untuk sebuah keberhasilan."

3. Mangaramoti Lingkungan Hidup.

Tutu rodi tingki on, sai marbuhalbuhal dope mata mual mambahen hita boi manginum aek na tio. So pola tapanghilalahon dope arga ni mangaramoti aek. Hape nunga sada kekhawatiran na mengglobal nuaeng on taringot aek na ias (Masalah terbesar yang mengancam kehidupan kita di planet ini adalah kekurangan air bersih). Nunga dipanghilalahon i nuaeng di kota-kota besar. Molo so taparrohahon mulai nuaeng laho mangaramoti alam, tutibuna ma masa kekurangan air bersih. Gok ni penebangan hutan, pengerusakan alam, mangambolonghon sampah tu batang aek (sungai) patibuhon hasesega ni portibion mambahen hasusaan di angka sundut nanaeng ro taruli di angka aek na ias. Hape disangkapi Debata do : BungkaonKu ma angka sunge di atas robean na saesae nang angka mual di parsitongaan ni rura, bahenonKu ma halongonan i gabe tao, jala tano bangkalbangkal gabe haroroan ni aek.

PatubuonKu ma di halongonan hau ares, sampinur tusam dohot hau jarak, suanonKu ma di adaran hariara jabijabi rap dohot bintatar (Jes. 41: 18-19). Boha do hita ? Naeng do dohot patulushon sangkap ni Debata ? Di taon 2009, di cananghon do gabe Tahun Diakonia ni Hurianta. Marlapatan parsidohot do hita jala marsitutu laho patulushon sangkap nauli ni Debata mambahen hadedenggan ni portibi on. Antong tarohahon ma nang mangaramoti lingkungan hidup. Amen.

2 Musa 4 : 10 - 17


Patujolo:

Disada buku nasinurat ni Max Lucado na berjudul "Temukan ‘Sweet Spot’ Anda" didok ibana, "unang pola holsohon hamu kehalian naso adong di hamu. Unang pola dihaliangi roham angka hagogoon na adong dihalak. Narumingkot, pahehe jala pabangkit ma halobian na adong di ho, laho mambahen nadumenggan bahen di Debata".

Di na jinou ni Debata si Musa laho suruonNa laho mamboan bungkas bangso Israel sian parhatobanan Mesir, ganggu do ibana jala ndang pos rohana atik pe Debata na marsuru. Ganggu rohana atik so porsea bangso i jala ndang manangihon ibana. Ganggu rohana manimbangi hadirionna naso boi gabe uluan (ay.10). Sai marsidalian do ibana asa unang ibana mangulahon parsuru ni Debata, jala dirajumi si Musa do na ummalo hahana si Aron sian ibana, gabe masidalian ibana mandok: Iale Tuhan, ua suru ma manang ise lomo ni roham! (ay14), mambahen tarrimas Debata.

Hatorangan:

Di nasai tongtong dipapisatpisat bangso Misir bangso Israel, asi do roha ni Debata jala di jou ma si Musa naeng bahenon ni Debata laho manguluhon bangso i haruar sian parhatobanan I (2 Musa 2:23-25, 3:10). Alai boha do alus ni si Musa ? Ise ma ahu pola, tung dapothononku raja Parao i, tung paruaronku halak Israel sian Misir? (2 Musa 3:11). Alai dipapos Debata do rohana na donganNa ibana jala nunga dipabotohon nanaeng siulaon dohot sidohononna (2 Musa 3:12-22). Alai sai tongtongtong ganggu roha ni si Musa jala sai maralus tu Debata (2 Musa 4:1). Nang pe songon i, sai tongtong dope denggan alus ni Debata patoguhon jala pahothon rohana marhite namambahen angka tanda (4:2-9). Alai sai tongtong do ganggu roha ni si Musa. Jala sian alus na i ditulahi do parsuru ni Debata na tu ibana. Boasa ? Sai dirajumi ibana na so tau (tidak mampu, tidak sanggup), jala minder (tidak percaya diri) : "Iale Tuhanku, ianggo ahu ndang jolma parhata ahu, nang olat ni nantuari, nang olat ni nantuarisada, nang olat ni dung mangkatai Ho dohot naposom, ai dokdok do pamanganku jala hallang dilangku." (10). Nang pe naung tarrimas Debata, sai tongtong do manganju Debata, jala dilehon do pangurupi di ibana laho manghatahon Hata ni Debata, i ma si Aron hahana i (4:14-16), gabe saut ma si Musa mamboan bangso i haruar sian tano parhatobanan i.

Adong do pigapiga na naeng si guruhononta sian si Musa i:

1. Di naung madabu si Musa sian parngoluon nasonang sian anak ni boru si Parao gabe sahalak parmahan mamabahen ibana gabe minder (tidak percaya diri). Kejatuhan Musa dari anak angkat putri Firaun menjadi seorang gembala membuat Musa minder. Namasa di parngoluon ni jolma angka haporsuhon (angka kegagalan) boi do mambahen jolma gabe minder (peristiwa kegagalan seseorang dapat mengubah orang yang percaya diri menjadi minder). Marpardomuan do i tu cara pandang/pola pikir mangadopi angka masalah.

2. Molo ta etong pandohan hata "ahu" (si Musa) di ayat 10, pola adong 4 hali di dok. Hata i patuduhon panghaholongi di diri na marlobian. On ma sada tudutudu ginjang ni roha. Molo lam timbo ego ni sasahalak mambahen ibana gabe ginjang roha manang minder. Pangalaho on mamboan jolma gabe egois: mementingkan diri sendiri jala mangarajumi ndang ringkot halak naasing. Boha do mangatasi i? Asal ma olo dipaimbaru Debata. Pilippi 2:3b-4 mandok : "alai sian toruk ni rohamuna be ma rajumi hamu donganmuna sumurung sian dirimuna! Unang ma na ringkot di hamu be matahon hamu, dohot ma na di dongan!. Paduahon: tabahen ma halak na asing rumingkot sian diri sandiri.

3. Di dok si Musa do naso malo ibana manghatai. Patuduhon na holan hagaleon/hahurangan do sai dipingkiri ibana. Ndang dipardulihon ibana halobian na adong di dirina. Manang dohot pandohan na asing, sai sisi negatip do diparrohahon. Maraleale ma pangalaho sisongon i dohot halak nasai mengkritik, holan mamereng angka na hurang. Di buku "How Full is Your Bucket?" na sinurat ni Tom Rath dohot Donald O. Clifton Ph.D dipatorang disi sada penelitian hurang lobi 30 taon tu 839 pasien di Klinik Mayo. sian penelitian i halak na optimis memiliki resiko yang lebih kecil untuk mengalami kematian dini. Di dok muse, selain memperpanjang usia, emosi positif dapat menyembuhkan rasa sakit, trauma, dan dalam waktu yang lebih cepat. Alani i, unang ma gabe halak na minder molo naeng ganjang umur!

4. Dibaen si Musa do Debata Parholong i gabe Tarrimas. Sikap mider boi do mambahen tarrimas Debata. Dosa do nian namambahen tarrimas Debata. Alani i pangalaho minder boi manait jolma i tu dosa. Boasa ? Nunga ditompa Debata jolma i tumiru Ibana (1 Musa 1:27). Molo minder jolma i hinorhon ni dosa do i (pat. Si Adam dohot si Hawa na martabuni, ala maila, tidak percaya diri, minder tu Debata, 1 Musa 3:8).

5. Ujung na boi do diboan si Musa bangso Israel haruar sian Misir mamolus Laut rara. Gabe boi halak na minder manguluhon bangso nabalga jala mamboan taripar mamolus Laut rara, ala: parjolo, Olo si Musa porsea jala satia (taat) tu Debata nang pe dimulana i minder ibana. Paduahon: olo si Musa mangalangkahon/mangulahon (bertindak) nang pe godang angka hagaleonna. On do kunci utama laho mangatasi keminderan. Alani i , tabolongkon ma sikap minder Ganup angka naporsea dijou Debata laho mangulahon misi sian Debata. Adong be do ulaon dipasahat Debata tu ganup jolma na tinompa Na i, alai ala naung madabu jolma i tu bagasan dosa mamabahen ndang sempurna be jolma i, gabe sega laho mangulahon panjouon i. sude do taruli tu panjouon haluaon, ai dihalomohon Debata do asa dapotan haluaon sandok manisia na tinompa-Na i, marparsaoran na denggan dohot Ibana. Tutu, adong do na tarjou tu ulaon na khusus marpardomuan tu sangkap haluan ni Debata songon na dibaritahon di Bibel i (mulai sian si Adam sahat tu Jesus Kristus, tu angka Sisean nang Paulus)

Sian sudut hajolmaon, marragam be sikap ni jolma i marpardomuan tu panjouon ni Debata:
- Adong do na tung porsea situtu na jinou ni Debata ibana jala mambahen i gabe visi ni ngoluna.
- Adong namarungkil di na jinou ni Debata ibana parsidohot mangulahon Parbarita Naulion i.
- Adong na sai lulu di panjouon ni Debata di ibana
- Adong na so parduli di panjoun ni Debata, jala sai lalap mangolu bahen di dirina sandiri.

Sipahusorhusoron:

"Ai songon piningkiranna di bagasan rohana, songon i do ibana tongon.." (Poda 23:7a)
Manusia akan menjadi seperti apa yang ia pikirkan tentang dirinya. Manang dohot pandohan na asing: bo tarihot jolma alani pingkiranna sandiri, jala pingkiran i boi do nadenggan manang na roa. Trauma na dialami jolma di masa lalu boi membentuk dohot mamabahen dampak tu ngoluna. Aha do bahenonta mambalos na denggan naung binahen ni Debata tu hita ? Na jinou jala sinuru ni Debata si Musa laho mangulahon sada ulaon nab alga na pinasahat tu ibana, andul do pangalusina mambahen jut roha jala tarrimas Debata: "Iale Tuhan, ua suru ma manang ise lomo ni roham!". Si Musa naung taruli godang asiasi jala pangurupion ni Debata saleleng di ngoluna manjua tu panjouon ni Debata laho paluahon bangsona i sian parhatobanan dohot pamisatmisat ni halak Misir. Disangkapi si Musa do pabalihon ulaon i sian dirina. Sai unang ma hita manulahi ulaon na pinasahat ni Debata tu hita, matua sai urupan jala pargogoion ni Debata do hita mangulahon i.
Di ari parpudion, godang jolma na mauas male di hatigoran ni Debata, jala ulaon ni angka naporsea do laho pasombuhon nasida marhita ulaon panghobasionta "Manang ise na manongsong pinggolna maradophon angguk ni na parir, joujou nang ibana sogot, hape ndang adong na mangalusi." (Poda 21:13).

Sibonsiri ni panjouon ni Debata tu si Musa, ima ala haporsuhon ni bangso ni Debata di Misir. Dung i ninna Jahowa ma: Nunga tangkas huida pardangolan ni bangsongku na di tano Misir i, jala nunga hutangihon angguhangguknasida i maradophon angka na pasosaksosak nasida; ai nunga huboto parniahapannasida i. (2 Musa 3:7). Tartaban do bangso Israel di Misir, dipaporsukporsuk. Ndang adong tarbahen nasida so holan joujou tu Debata. Mauliate ma di Tuhanta na so olo manutup sipareonNa di joujou dohot tangiangta.

Diboto si Musa do ulaon si ulaonna i, alai dirimpu do holan ala ni habisuhon dohot gogona sandiri ibana laho mangadopi raja Parao. Nian nunga dipapos Debata rohana: Ala ni umbahen tuat Ahu paluahon nasida sian tangan ni halak Misir, jala paruarhon nasida sian tano on tu tano na denggan jala na lambas, tu tano habaoran ni susu dohot situak ni loba, tu tano inganan ni halak Kanaan dohot Het i dohot Amori dohot Perisi dohot Hevi dohot Jebusi. (2 Musa 3:8). Debata sandiri ro laho mangurupi hita diangka hamaolon na atadopi. Sai tongtong do dihaholongi Debata hita, nang pe sipata gale haporseaonta i: Alai ia Debata, dipapatar do holong ni rohana i di hita, uju pardosa dope hita, ai disi do mate Kristus humongkop hita. (Rom 5:8).

Dijou Debata do hita laho manghobasi Ibana marhita na mangulahon lomo ni rohaNa i. Di jou hita asa rap dohot Ibana magulahon naung sinangkapanNai bahen di portibion, nang marhite mangajari dakdanak (Singkola Minggu), ulaon asiasi, marbarita Nauli, dohot marhite angka ulaon panghobasion naasing. Molo songgop hagangguon dohot losok ni roha, sai luluan do alasan unang niulahon songon si Musa i. Alai di dok Debata do "Ai jadijadianna do hita, angka na tinompa di bagasan Kristus Jesus, asa marulaon na denggan hita; ai angka i do dipature Debata hian, asa taparangehon i." (Epesus 2:10). Boto hamu ma: ndang halak na boi di lului Tuhan i laho pangkeonNa, alai halak na olo do. Sian Debata do nasa hagogoon, hatauon dohot parbinotoan. Amin.